Sap uit de boom
Guttapercha is nauw verwant met rubber. De natuurlijke stoffen Polyterpeen en Polyisopreen komen hoofdzakelijk uit de Guttaperchaboom (isonandra gutta) die in de tropische bossen in Maleisië en Indonesië groeit. Uit Maleisië komt ook de naam van stof: ‘getah’ betekend rubber en ‘percha’ betekend boom. Het melksap (latex) wordt gewoonlijk door middel van inkepingen in de bast uit de boom gehaald. Er zijn ook methodes om de guttapercha uit bladeren en takken te extraheren met behulp van bepaalde oplosmiddelen.
De Engelsman Dr. William Montgomerie kwam in 1843 deze interessante grondstof tegen en herkende meteen welke nuttige eigenschappen de stof heeft.
Nadat hij eerst monsters mee had genomen naar Engeland begon hij al gauw met een grootschalige import. De dreigende uitsterving van de bomen waar het sap uit werd gehaald, kon door de bouw van een plantage worden verhinderd. In het midden van de 19e eeuw was het middel vooral populair bij de productie van golfballen, sieraden en decoratie voorwerpen. Vanwege de goede isolerende eigenschappen werd guttapercha verder nog decennia lang voor de omhulling van elektrische kabels gebruikt.
Reeds in 1874 werd guttapercha in de tandheelkunde de eerste keer gebruikt in een tandartsenpraktijk in Amerika als vulmiddel. Oorspronkelijk werd daarvoor gesmolten lood gebruikt. Daar komt ook de uitdrukking ‘plomberen’ vandaan. Guttapercha verving het lood en werd verder nog experimenteel voor veel andere toepassingsgebieden gebruikt. In de praktijk zijn er tegenwoordig nog twee farmaceutische vormen van belang: guttapercha-stiften als wortelkanaalbehandeling en de afsluitende guttapercha om provisorisch caviteiten te kunnen vullen.
De stof heeft uitstekende thermische isolerende eigenschappen en een klinisch bewezen bacteriële werking (op de oppervlakte van guttapercha nestelen bacteriën bijzonder moeilijk).
De stangetjes worden voor gebruik opgewarmd tot het materiaal bij ongeveer 50 °C zacht en kneedbaar is. In deze thermoplastische staat kan het materiaal in de caviteit worden aangebracht. Guttapercha kan relatief snel en zonder boren worden verwijderd.
Hoffmann’s Guttapercha stiften bestaan uit het natuurproduct guttapercha waar zinkoxide en bijenwas aan wordt toegevoegd. Hoffmann’s gebruikt voor de producten grove guttapercha uit Java. Deze is bijna wit en is gekenmerkt door de hoge graad van zuiverheid. Om de elasticiteit van het materiaal te kunnen houden, is Hoffmann’s Guttapercha alleen in hersluitbare buisjes te verkrijgen.